zaterdag 28 oktober 2017

500 jaar reformatie reden tot droefheid

Pastoor C. Mennen

Komende dinsdag 31 oktober is het precies 500 jaar geleden dat Maarten Luther volgens de overlevering zijn befaamde stellingen aan de deur van de slotkerk van Wittenberg spijkerde en dat geldt dan als het officiële begin van de Reformatie. Je kunt je voorstellen dat protestanten dit feit vieren als een bevrijding van het “Roomse juk” en terugkeer tot het “ware evangelische geloof” dat de katholieken al praktisch vanaf het begin van de Kerk om zeep hebben geholpen. Je kunt je vragen stellen bij de intellectuele zinnigheid van de reformatie. Immers: hoe kun je het rijmen dat enerzijds de Heilige Geest de totale Kerk van Oost en West 1500 jaar in de steek gelaten zou hebben en dat anderzijds diezelfde Heilige Geest nu op Luther zou zijn neergedaald en op alle protestanten die ieder voor zich voortaan met Zijn hulp de Bijbel lezen en daaruit de meest tegenstrijdige dingen halen hetgeen resulteert in talloze afsplitsingen, die dan allemaal afsplitsingen onder leiding van de Heilige Geest zouden moeten zijn. Het protestantisme wordt immers beheerst door een geest van tegenspraak. Maar enfin. Zij geloven erin en voor hen zou het feest kunnen zijn. Hoewel: dit schijnt met name ook in Duitsland, de bakermat van de Lutherse leer, erg tegen te vallen. Er wordt maar lauw gereageerd op de uit de Kirchensteuer betaalde grootse manifestaties van het Lutherjaar.

Tot mijn grote verbazing echter hebben veel leidinggevenden in de katholieke Kerk enthousiast gereageerd op het jubileum en hebben in dat kader merkwaardige uitspraken gedaan ten aanzien van iemand die vanuit een enorm ego onherstelbare schade aan de ene Kerk heeft toegebracht. Hij heeft niet alleen de Kerk gespleten maar ook de weg geëffend voor de secularisatie en het modernisme dat met name in de Lutherse theologie en de Lutherse gemeenschap is doorgebroken en als een gif ook de katholieke Kerk probeert aan te steken. Ik citeer hier enkele uitspraken van katholieke leiders ten aanzien van Luther. Luister en huiver!

Een document van de Pauselijke Raad voor de christelijke eenheid stelt Luther op één lijn met de H. Ignatius van Loyola en de H. Franciscus Borgia en noemt hem “een getuige van het evangelie”. Dit noem ik, met alle verschuldigde respect voor de pauselijke raad: baarlijke nonsens! Luther verwerpt heel de leerstellige traditie van 1500 jaar en maakt zichzelf tot gezagvolle uitlegger van de H. Schrift tegen de Kerk in en verkondigt de ene ketterij na de andere. Niet bepaald als een “getuige van het evangelie” toonde Luther zich in zijn uitingen over joden en vrouwen. Verder was hij medeverantwoordelijk voor de dood van 70.000 tot 100.000 boeren in de Boerenoorlog (1524-1525). Hij schreef daarover: “” Het doden van een boer is geen moord. Het helpt de brand te doven. Laat daarom wie kan hen neerslaan, doden en neersteken, heimelijk of openlijk en bedenk daarbij dat er niets is wat giftiger, pijnlijker en duivelser is dan een rebel…… Sla ze neer als dolle honden….”

Deze man noemt kardinaal Marx, voorzitter van de Duits Bisschoppenconferentie: “een eerbiedwaardige Godzoeker en ik zou wensen dat mijn pastoors en theologen zo waren.” Een vreemd ideaalbeeld, zelfs voor Duitse priesters en theologen.

De Duitse bisschoppen die blijkbaar collectief aan waanvoorstellingen lijden noemen Luther “een leraar van het geloof” en ze klagen erover dat de Kerk te weinig naar hem heeft geluisterd. Ze vinden dat in de afgelopen 500 jaar de reformatie te negatief is bekeken. We zetten hier Luthers eigen woorden maar tegenover: “Ook wij zaten vroeger vast aan de kont van die helse hoer, die nieuwe kerk van de paus. En we hebben spijt dat we zoveel tijd en energie besteed hebben aan dat vuile hol. Maar God zij geprezen en gedankt dat hij ons gered heeft van die scharlaken hoer.” En verder: “De pauselijke ezel wil heer van de kerk zijn maar hij is niet eens christen, hij gelooft niets en kan niets anders dan schijten als een ezel.”

Bisschop Galantino, de door de paus zelf aangestelde secretaris-generaal van de Italiaanse bisschoppenconferentie zei op een bijeenkomst in de Lateraanse Universiteit in Rome: “De Reformatie waar Maarten Luther 500 jaar geleden mee begon, was een werk van de Heilige Geest. Deze vertrouweling van de paus maakt het wel erg bont.  Schelden tegen de Kerk, het verwerpen van vijf van de zeven sacramenten, het verwerpen van de hiërarchie zou dat het werk van de Heilige Geest zijn? Als je dat denkt, ben je oecumenisch wel heel verblind!

In “Civiltà Cattolica”, het jezuïetentijdschrift dat rechtstreeks onder het toezicht van de paus staat, vraagt de jezuïet Pani zich af of Luther een ketter is en dat is hij dan volgens Pani niet. Dat sluit dan naadloos aan bij het boek van kardinaal Walter Kasper, de Duitse vertrouweling van paus Franciscus: “Luther hatte recht” (Luther had gelijk) (2016).

Als dat allemaal waar zou zijn, dan heeft het Concilie van Trente (1545-1563) dat Luthers ketterijen veroordeelde en aan de echte katholieke reformatie (Contrareformatie) begon, tegen windmolens gevochten.

Hier tegenin klink af en toe een verstandig woord zoals van kardinaal Gerhard Müller (tot voor kort prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer). Hij zegt in een interview: “Er heerst grote verwarring als men tegenwoordig over Luther spreekt en men moet duidelijk zeggen dat vanuit het gezichtspunt van de kerkelijke leer het geen hervorming maar een revolutie was.” De Kerk is niet vernieuwd maar de fundamenten van het geloof zijn volledig veranderd. “Het is niet reëel te beweren dat het alleen zijn bedoeling was enkele misbruiken rond de aflaat te bestrijden of andere zonden van de Renaissancekerk. Misbruiken zijn er in de Kerk altijd geweest en ook nu zijn er die.” Het gaat om veel meer: “Hij heeft de objectieve werkzaamheid van de sacramenten vervangen door een subjectief geloof… Hij heeft het offerkarakter van de eucharistie ontkend en ook de werkelijke verandering van brood en wijn in het Lichaam en Bloed van Christus en nog meer: hij heeft het sacrament van de bisschopswijding een uitvinding van de paus genoemd… Dat is echter een wezenskenmerk van de katholieke Kerk en niet zomaar een organisatievorm. De Reformatie is dus niet een gebeuren van de Heilige Geest, geen echte hervorming van de Kerk.”

Oecumene is goed maar niet ten koste van de waarheid. De katholieke Kerk is en moet blijven (tegen alle ketterijen van verleden, heden en toekomst in): de hoedster van de waarheid die haar door Christus is toevertrouwd. Met het oog op deze taak heeft Christus haar de voortdurende bijstand van de Heilige Geest beloofd.

Als de Lutheranen en de andere protestanten hiervoor na 500 jaar wat meer oog zouden krijgen, zijn we een stuk verder en is er misschien nog een keer reden tot feest.

feest van de heilige apostelen Simon en Judas
28 oktober 2017

Geen opmerkingen: