zondag 15 oktober 2017

De wereldwijde impact en betekenis van de Correctio filialis

Roberto de Mattei
27 september 2017

De “kinderlijke correctie”1.  gericht tot paus Franciscus door meer dan 60 priesters en academici van de Kerk, heeft over heel de wereld een buitengewone impact gehad. Er waren genoeg mensen die het initiatief probeerde te minimaliseren en verklaarden dat het aantal ondertekenaars “beperkt en marginaal” was. Maar toch als het initiatief van geen betekenis is, hoe verklaar je dan de ruime weerslag die het heeft gehad in de media op alle vijf de continenten, inclusief landen als Rusland en China? Steve Skojec meldt op Onepeterfive dat onderzoek op Good News meer dan 5000 nieuwsartikelen opleverde terwijl er meer dan 100.000 bezoeken waren aan de site www.correctiofilialis.org in een tijdspanne van 48 uur. Adhesie op deze site is nog steeds mogelijk, zelfs al worden slechts enkele handtekeningen zichtbaar gemaakt. Het is cruciaal te erkennen dat er maar een enkele reden voor deze wereldwijde weerklank is: de waarheid kan verzwegen of onderdrukt worden maar wanneer ze in alle helderheid wordt bekend gemaakt, heeft ze haar eigen innerlijke kracht en heeft ze het in zich zichzelf te verspreiden. De belangrijkste vijand van de waarheid is niet de dwaling maar de dubbelzinnigheid. De oorzaak van de verspreiding van dwalingen en ketterijen in de Kerk is niet te wijten aan de kracht van deze dwalingen maar aan het schuldige zwijgen van hen die openlijk de waarheid van het evangelie zouden moeten verkondigen.

De waarheid, die door de “kinderlijke correctie” naar voren wordt gebracht, is dat paus Franciscus in een lange rij van woorden, daden en weglatingen “direct of indirect (bewust of niet, we weten het niet, noch willen we hem veroordelen)" tenminste “zeven foutieve en ketterse stellingen heeft ondersteund en in de Kerk heeft verbreid via zijn openbare ambt en ook door zijn private handelingen.” De ondertekenaars dringen er eerbiedig op aan dat de paus “deze stellingen publiek veroordeelt en aldus de opdracht van onze Heer Jezus Christus uitvoert, die Hij aan Petrus gegeven heeft en door hem aan al diens opvolgers tot het einde van de tijd: “Ik heb voor u gebeden dat uw geloof niet bezwijkt: en gij op uw beurt, tot inkeer gekomen, versterk uw broeders”.

Er is nog geen antwoord op de correctie gekomen; slechts lompe pogingen om de ondertekenaars in discrediet te brengen en te disqualificeren, met name gericht op de meeste bekende zoals de voormalige president van de Vaticaanse Bank, Ettore Gotti Tedeschi. In werkelijkheid hebben de auteurs van de Correctio, zoals Gotti Tedeschi zelf in een interview met Marco Tosatti op 24 september, gezegd te handelen uit liefde voor de Kerk en het pausdom. Gotti Tedeschi en een andere bekende ondertekenaar, de Duitser schrijver, Martin Mosebach, ontvingen afgelopen 14 september in het Angelicum applaus van een publiek van meer dan 400 priesters en leken waaronder drie kardinalen en verschillende bisschoppen bij gelegenheid van een congres ter gelegenheid van de tiende verjaardag van het Motu Proprio Summorum Pontificum.

Twee andere ondertekenaars, de professoren Claudio Pierantoni en Anna Sila, gaven uiting aan dezelfde ideeën als in de Correctie op de bijeenkomst rond het thema “Let’s clarify”, georganiseerd op 23 april van dit jaar door de Nuova Bussola Quotidiana, gesteund door andere prelaten onder wie wijlen kardinaal Carlo Caffarra. Veel andere ondertekenaars van het document bezetten belangrijke posities in kerkelijke instellingen of hebben die bezet. Weer anderen zijn gerenommeerde universiteitsprofessoren. Als de auteurs van de Correctio geïsoleerd stonden in de katholieke wereld, dan zou hun document niet de weerklank hebben gevonden die het heeft gehad.

Een “Filial appeal” aan paus Franciscus in 2015 werd getekend door rond de 900.000 mensen van over heel de wereld en “Een verklaring van trouw aan de onveranderlijke leer van de Kerk over het huwelijk” in 2015 gepresenteerd door 80 katholieke persoonlijkheden, kreeg 35.000 handtekeningen. Een jaar geleden formuleerden vier kardinalen hun Dubiaover de Exhortatie Amoris Laetitia. Ondertussen ondergraven schandalen van economische en morele aard het pontificaat van paus Franciscus. De Amerikaanse Vaticanist, John Allen, met zeker geen neiging tot tradionalisme, onthulde op Crux op 25 september hoe moeilijk zijn positie dezer dagen is geworden.

Onder de meeste belachelijke beschuldigingen die aan het adres van de ondertekenaars zijn geuit is, dat zij “Lefebvisten” zouden zijn omdat bisschop Bernard Fellay, de overste van de Broederschap St. Pius X, heeft getekend. De adhesie van Mgr. Fellay aan een document van dit soort is een historische daad die zonder een zweem van twijfel de positie van broederschap duidelijk maakt met betrekking tot dit pontificaat. Echter “Lefebvisme” is een manier van spreken die voor de progressieven dezelfde rol vervult als het woord “fascisme” bij de communisten in de jaren zeventig: breng de tegenstander in diskrediet zonder de redenen te hoeven bedicsussiëren. De aanwezigheid van Mgr. Fellay is bovendien geruststellend voor al de ondertekenaars van de Correctio. Hoe kan de paus hen hetzelfde begrip en dezelfde welwillendheid weigeren die hij de laaste twee jaar toonde richting de broederschap van de H. Pius X?

De aartsbisschop van Chieti, Bruno Forte, vroeger speciale secretaris van de Bisschoppensynode over het Gezin, verklaarde dat de Correctio staat voor “een bevooroordeeld standpunt dat niet open staat voor de geest van het Tweede Vaticaanse Concilie die paus Franciscus opeen geweldige manier handen en voeten geeft (letterlijk: incarneert)” ( Avvenire, 26 september 2015). De geest van Vaticanum II, handen voeten gegeven door paus Franciscus, schrijft op zijn beurt Mgr. Lorizio in dezelfde krant van de Italiaanse bisschoppen, bestaat in het primaat van de pastoraal over de theologie; met andere woorden in het ondergeschikt maken van de natuurwet aan de levenservaring, omdat, zoals hij uitlegt “de pastoraal de theologie omvat en insluit” en niet omgekeerd. Mgr. Lorizio doceert theologie aan dezelfde faculteit van de Lateraanse Universiteit waarvan de vroegere deken Mgr. Brunero Gherradini was, die stierf op 22 september, aan de vooravond van de Correctio die hij niet meer kon tekenen vanwege zijn kritieke gezondheidstoestand.

Deze grote exponent van de Romeinse Theologische School toonde in zijn meest recente boeken aan in welke deplorabele toestand we zijn aangeland door het primaat van de pastoraal, verkondigd op Vaticanum II en gepropageerd door ultra-progressieve uitleggers ervan onder wie de genoemde Forte en de middelmatige theoloog Massimo Faggioli, samen met Alberto Melloni  die zich allemaal onderscheiden door hun flinterdunne aanvallen op de Correctio.

Mgr. Forte voegde er in Avvenire aan toe dat het document een handeling is die niet gedeeld kan worden door “hen die trouw zijn aan de opvolger van Petrus in wie zijn de herder erkennen die de Heer aan de Kerk gegeven heeft als de gids voor de universele gemeenschap. De trouw is altijd gericht op de levende God, die tot de Kerk spreekt door de paus.”

Nu zijn we gekomen tot het punt dat paus Franciscus wordt gedefinieerd als een “levende God”, waarbij vergeten wordt dat de Kerk op Christus is gefundeerd voor wie de paus de vertegenwoordiger is op aarde, niet de goddelijke eigenaar. Zoals Antonio Socci heel juist geschreven heeft, de paus is geen “tweede Jezus” (Libero, 24 september 2017) maar de 266ste opvolger van Petrus. Zijn opdracht is niet het veranderen of “verbeteren” van de woorden van onze Heer maar ze behoeden en doorgeven op de meeste getrouwe wijze. Als dat niet gebeurt, hebben katholieken de plicht hem  op een kinderlijke wijze terecht te wijzen naar het voorbeeld van St.-Paulus tegenover de prins van de apostelen, Petrus (Gal. 2, 11).

Tenslotte, er zijn er die verbaasd zijn dat de kardinalen Walter Brandmüller en Raymond Leo Burke het document niet getekend hebben. Zij vergeten daarbij, zoals Rorate Caeli benadrukt heeft, dat de Correctie van de Zestig van een zuiver theologische aard is, terwijl die van de kardinalen, als zij komt, meer gezag en en belang zal hebben, ook op canonieke niveau. De correctie van een naaste, voorzien in het evangelie en in het huidige canonieke recht, in canon 212, § 3, kan verschillende vormen aannemen. “Het principe van de broederlijke terechtwijzing binnen de Kerk – verklaarde Mgr. Athanasius Schneider in een recent interview tegenover Maike Hickson – is altijd geldig geweest, zelfs tegenover de paus en daarom is het ook geldig in onze tijd. Ongelukkigerwijs wordt iedereen die de waarheid durft te spreken – zelfs al doe hij dat met respect tegenover de herders van de Kerk – aangemerkt als een vijand van de eenheid, zoals het gebeurde bij St.-Paulus, toen hij verklaarde: “Ben ik dan uw vijand geworden omdat ik u de waarheid zeg?” (Gal. 4, 16)


1. "Filialis" is een woord dat in het Nederlands moeilijk te vertalen is. Letterlijk is het "kinderlijk" maar dat klinkt in het Nederlands al gauw als "kinderachtig". De bedoeling is "als kinderen tegenover hun vader".

Geen opmerkingen: